Thụ tinh nhân tạo trên nái & Kĩ thuật phối giống
Thụ tinh nhân tạo
Định nghĩa:
Thụ tinh nhân tạo (phối giống nhân tạo) là phương pháp hỗ trợ sinh sản thông qua một số kĩ thuật; tinh trùng con đực được lấy ra, pha chế, bảo quản và bơm vào cơ thể con cái.
Trong chăn nuôi, công nghệ thụ tinh nhân tạo được ứng dụng từ lâu với mục đích tăng nhanh số lượng quần thể.
Giao phối trực tiếp
Ưu điểm |
Nhược điểm |
•Dễ thực hiện
•Không cần đầu tư trang thiết bị phối giống |
•Tốn công và chi phí vận chuyển lợn đực
•Không phối được nhiều lợn cái cùng lúc •Nguy cơ lây bệnh trực tiếp từ lợn đực sang lợn cái cao •Không dùng đực lớn giống tốt vì chênh lệch ngoại hình giữa lợn đực và lợn cái. |
Thụ tinh nhân tạo
Ưu điểm |
Nhược điểm |
•Nâng cao khả năng truyền giống (1 con lợn đực giống tốt có thể phụ trách được từ hàng trăm đến hàng nghìn con lợn cái)
•Nâng cao phẩm chất đàn (các đặc điểm tốt từ bố sẽ được truyền qua đời sau) •Tránh các bệnh lây lan qua đường sinh sản thông qua giao phối trực tiếp •Tinh trùng bảo quản được lâu, vận chuyển đi xa dễ dàng |
•Chi phí đầu tư trang thiết bị cao
•Người thực hiện phải có kiến thức về vật nuôi; có kinh nghiệm, kĩ thuật để thực hiện. |

Kĩ thuật phối giống
Thời điểm phối giống
Nái hậu bị (bơm lần đầu) | Nái rạ | |
Tuổi | Giống nội: 7-7.5 tháng | •Sau khi cai sữa, nái sẽ động dục trở lại sau 4-6 ngày, cần theo dõi, phát hiện thời điểm lợn mê ì.
•Phối giống lần 1 trong vòng 10-12 giờ sau khi phát hiện lợn mê ì •Phối giống lần 2 lặp lại (cách lần đầu 10-12h) để lợn đẻ sai con |
Giống ngoại: 7.5-8 tháng | ||
Cân nặng | Móng cái: 50-55kg | |
Lợn lai (Yorkshire/Landrace x Móng Cái): 75-85kg | ||
Lợn ngoại: 110-130kg |

Kĩ thuật phối giống
- Gãi, ấn nhẹ vùng mông hoặc kích thích âm hộ lợn nái để lợn đứng yên.
- Nhẹ nhàng đưa đầu dẫn tinh quản vào âm hộ, hơi chếch lên phía trên, vừa đưa vào âm đạo vừa lắc nhẹ, đồng thời ngồi ngược nhẹ hoặc dùng 1 bàn tay đè nhẹ lên lưng lợn để gây cảm giác giống như có lợn đực đang đè lên.
- Đưa dẫn tinh quản vào đến khi có cảm giác bị cản lại (vào đến cổ tử cung) rồi kéo lùi lại một chút; vừa đưa vừa xoay nhẹ dẫn tinh quản, lắp ống bơm hoặc lọ tinh bằng nhựa vào, từ từ bơm tinh dịch. (Nếu dùng lọ nhựa thì bóp nhẹ lọ tinh, để lợn nái tự hút tinh vào là tốt nhất).
- Dùng dẫn tinh quản đầu xoắn: Xoay vào theo chiều ngược kim đồng hồ, rút ra theo chiều kim.
- Thời gian phối tinh trong khoảng 05 – 10 phút.
- Dẫn tinh quản được rút ra sau khi phối tinh 3-5 phút
Có thể sử dụng thêm đai phối giống trong thụ tinh nhân tạo để tiết kiệm nhân công, thời gian và tạo cảm giác chân thật hơn cho nái.
Để tìm hiểu về các ưu và khuyết điểm của các kĩ thuật phối giống, xin mời tham khảo thêm thông tin tại: https://kienthucchannuoi.vn/uu-diem-va-nhuoc-diem-cua-cac-ki-thuat-phoi-giong-tren-nai/
Các loại dẫn tinh quản sử dụng trong thụ tinh nhân tạo
Dẫn tinh quản sử dụng nhiều lần: dtq cao su Việt Nam & dtq cao su Kubus Tây Ban Nha
Dẫn tinh quản sử dụng một lần: dtq xốp to, dtq xốp nhỏ, dtq sâu, dtq xoắn.
Tham khảo một số loại dẫn tinh quản tại đây: dẫn tinh quản – Channuoithuy.com.vn – Siêu thị tổng kho dụng cụ và thiết bị ngành chăn nuôi thú y